Jifunze kuhusu Magonjwa 7 yanayotokana na Kuchafuliwa kwa Maji ( Waterborne)

Magonjwa 7 Yanayoenezwa kwa Uchafuzi wa  Maji (na Jinsi ya Kuyazuia)

( “Tena na tena, kipindupindu huzuiwa na typhoid kutokomezwa”)

Magonjwa yatokanayo na Maji ni nini?

Magonjwa yatokanayo na maji ni magonjwa yanayosababishwa na viumbe vidogo vidogo, kama vile virusi na bakteria ambazo humezwa kupitia maji machafu au kwa kugusana na kinyesi.

1. Homa ya matumbo (Thypoid)

Huenezwa kupitia chakula kilichochafuliwa, maji yasiyo salama, na hali duni ya usafi, na huambukiza sana.

Dalili: Homa inayoongezeka taratibu,Maumivu ya misuli,Uchovu,Kutokwa na jasho na Kuhara au kuvimbiwa

Kinga: Ili kuizuia, jiepushe na kunywa maji yoyote ambayo hayajawekwa kwenye chupa na kufungwa, na usile chakula kutoka kwa wachuuzi wa mitaani.  

   2.Kipindupindu (Cholera)

Ugonjwa huenezwa kupitia maji machafu na kusababisha upungufu mkubwa wa maji mwilini na kuhara. Kipindupindu kinaweza kuua ndani ya siku au hata saa baada ya kuambukizwa bakteria, lakini ni mtu 1 tu kati ya 10 atapata dalili za kutishia maisha.

Dalili: Kichefuchefu, Kutapika, Kuhara na Maumivu ya misuli

Kinga: Kipindupindu ni ugonjwa unaosababishwa na maji ambao huzuilika kwa urahisi. Kunawa mikono mara kwa mara, kula vyakula vilivyoiva na vya moto, na kula mtunda tu unaweza kujimenya, kama parachichi, ndizi, machungwa na kunywa maji salama.

   3. Giardia

Maambukizi husababishwa na vimelea na kwa kawaida huondoka baada ya wiki chache  mara nyingi katika madimbwi na vijito, mabwawa ya kuogelea, na zaidi.. Walakini, inawezekana kwa wale ambao wamedhulika watapata shida za matumbo kwa miaka ijayo.

Dalili ni pamoja na:Maumivu ya tumbo,Maumivu na uvimbe,Kuhara,Kichefuchefu na Kupungua uzito

Kinga: Osha mikono yako kwa sabuni mara kwa mara, usimeze maji wakati wa kuogelea, na kunywa maji masafi na salama.

   4. Kuhara damu (Dysentery)

Ugonjwa unaojulikana kwa kuhara kali pamoja na damu au kamasi kwenye kinyesi. kwani ugonjwa huenezwa hasa kwa kutozingatia usafi. Inaweza kusababishwa na bakteria, virusi, au vimelea kwenye chakula na maji yasiyo salama na watu wanaogusana na kinyesi.

Dalili ni pamoja na:Maumivu ya tumbo na maumivu,Kuhara ,Homa, Kichefuchefu, Kutapika na Upungufu wa maji mwilini

Kinga: Ili kuzuia ugonjwa wa kuhara damu, osha mikono yako kwa sabuni mara kwa mara, agiza vinywaji vyote bila barafu, usile chakula kinachouzwa na wachuuzi wa mitaani, na kula tu matunda ambayo unaweza kumenya. Kunywa maji yaliyofungwa tu, ya chupa unaposafiri katika maeneo yenye hatari kubwa ya kuhara damu, kama vile jumuiya ambapo kanuni za usafi si za kawaida.

 5. Escherichia Coli (E. coli)

Ugonjwa wa  bakteria huenezwa kupitia vyanzo vya maji visivyo salama ambapo vyanzo vya maji vya binadamu na ng'ombe utumia pamoja.

Dalili za aina hatari za E. koli ni sawa na zile za ugonjwa wa kuhara damu na magonjwa mengine yatokanayo na maji

Kinga: Kama kawaida, epuka maji ambayo huenda yakachafuliwa na kinyesi cha binadamu na/au wanyama (kama madimbwi, mito na vinamasi). Ikiwa utakula nyama ya ng'ombe, kupika vizuri. Osha matunda na mboga mboga vizuri, osha mikono mara kwa mara, na unywe maji salama tu.

  6.Homa ya ini A (Hepatitis A)

Ugonjwa wa ini unaosababishwa na ulaji wa chakula na maji yaliyochafuliwa au kwa kugusana kwa karibu na mtu aliye na maambukizi

Dalili ni pamoja na: Uchovu, Harakati za matumbo zenye rangi ya udongo, Ugonjwa wa manjano, Kichefuchefu na kutapika, Maumivu ya tumbo, hasa karibu na ini lako, Kupoteza hamu ya kula na Homa ya ghafla

 Kinga: Kula tu vyakula vilivyopikwa vizuri  na epuka Kula tu matunda ambayo unaweza kuyamenya mwenyewe. 

 7. Salmonella

Kumeza chakula au maji yaliyochafuliwa na kinyesi. Nyama isiyopikwa vizuri,  

Dalili ni pamoja na: Damu kwenye kinyesi, Baridi, Maumivu ya kichwa na Kuhara

Kinga: Wakati wa kuandaa chakula chako, hakikisha kupika vizuri na kuhifadhi, kawaida, osha mikono yako mara kwa mara.

Zuia Magonjwa Yatokanayo na Maji:

Kuna sehemu nyingi ulimwenguni ambapo magonjwa yanayosababishwa na maji yameenea, yanaua, na ujuzi kuhusu kuzuia haupatikani kwa wingi. Kwa zaidi ya miaka 3, SO.HI.CO.HE imetafuta maeneo haya, itafanya kazi na jamii kufundisha kanuni muhimu za usafi wa mazingira na afya na kujenga hamasisha upatikanaji wa maji safi na salama